انتقاد محمدعلی نژادیان به برنامه جناب آقای دکتر سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی

نشریه موفقیت شناسی

فصلنامه فرهنگی و اجتماعی- سال اول/ شماره1/ بهار 1397

انتقاد محمدعلی نژادیان به برنامه جناب آقای دکتر سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی

احتراما به استحضار می رساند، اینجانب بعد از مطالعه برنامه ارائه شده توسط جناب آقای دکتر سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی که  از چهره های خدوم انقلاب است، به این نتیجه رسیدم که در متن این برنامه، راهکارهای جامع و دقیق برای رسیدن به اهداف، مطرح نشده و اگر صرفا ملاک عمل همین برنامه با این ابهامات هست، درنتیجه ایشان در انجام وظایف مطروحه در این وزارتخانه با مشکل مواجه خواهد شد و در نهایت انتظارات جامعه از این وزارتخانه برآورده نمی شود، زیرا: 

• در خط اول این برنامه در صفحه 5 ذکر شده است: “تنوع و تکثر دستگاه های فرهنگی، سبب شده است تا بازیابی نقش وزارتخانه مهمی همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان مهم ترین رکن دستگاه اجرایی کشور در حوزه فرهنگ مبهم و دشوار گردد”!

 حال اگر نقش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیاز به بازیابی دارد و این کار مبهم و دشوار است، آیا صرفا به دلیل تنوع و تکثر دستگاه های فرهنگی هست؟! آیا خود وزارتخانه مسبب این دشواری نیست و همه اقداماتی که برای رفع این موضوع باید اتخاذ نماید را انجام داده است؟!

آیا وقتی در صفحه اول برنامه و در خط اول آن مطلب با گلایه و ایجاد ابهام شروع می شود نوعی ضعف و فرار رو به جلو محسوب نمی شود؟! آیا این کار باعث نمی گردد در آینده هر جا وزارتخانه با مشکل مواجه شد بگوید تقصیر من نیست بلکه تعدد دستگاه های فرهنگی باعث ایجاد مشکلات شده و یا وظیفه من نیست بلکه وظیفه فلان دستگاه هست؟! مگر وظایف هر دستگاه معلوم نیست؟! حال اگر موازی کاری یا تداخل هست، مناسب است به صورت واضح، شفاف و دقیق مشکلات و راه حل های رفع این موضوع مطرح گردد!

• در قسمت اول تبیین وضع موجود، تقریبا جدول [1]swot را در صفحه 6 الی 8 مطرح نموده و فقط به تحلیل محیطی (نقاط ضعف، تهدیدها، نقاط قوت و فرصت ها) پرداخته اند. همچنین بهتر بود این جدول را به طور دقیق تر ارائه می کردند:

اولا مشکل ساختاری این جدول در برنامه ارائه شده به این صورت است که طبق استاندارد آن باید در چهار قسمت مطرح شود و این که به دو قسمت و به صورت ترکیبی تقسیم و بیان شود زیاد کار دقیقی نیست!

ثانیا در ادامه آن باید بیان می شد که هر کدام از این گزینه ها (چرا) به وجود آمده و (چگونه) باید از آن بهره برداری و یا آن را برطرف نمود! (در یک برنامه دقیق باید راه های رسیدن به هدف، ظرفیت ها، منابع، موانع، زمان و…مشخص شود و صرفا تحلیل محیطی کافی نیست)!

• در قسمت دوم تبیین وضع موجود در صفحه 9 به رویکردها و دستاوردهای وزارتخانه در دولت یازدهم اشاره شده است:

شایان ذکر است که در یک برنامه برای وزارتخانه در دوره جدید مناسب است بیان شود چه کارهایی را قرار است انجام بدهند، نه این که صرفا گفته شود در دوره قبل چه کارهایی شده است! آیا بهتر نبود کارهای انجام نشده در دولت یازدهم که باید در دوره دوازدهم انجام و یا تکمیل گردد نیز مطرح می شد؟! یعنی هر کاری که نیاز بوده و جزء وظایف و اهداف این وزارتخانه بوده همه در دوره قبل به طور کامل انجام شده است؟

در ادامه این قسمت جدولی با عنوان “وضعیت منابع و اهم شاخص های عملکردی وزارتخانه بین سال های 1390 تا 1395” در صفحه 10 ارائه شده است که ضمن اشاره به موضوع قبل این سوال پیش می آید که برنامه دولت دوازدهم برای این جدول چیست؟ و مناسب است با ذکر دلیل بیان می شد که این تعداد باید افزایش پیدا کند، ثابت بماند و یا کاهش یابد؟!

آیا به فرض تعداد نشریات که تقریبا در مدت ذکر شده حدودا دو برابر رشد داشته است، اتفاق خوبی است؟ اگر خوب بوده برنامه های حمایتی برای آن چه هست؟ این که صرفا مجوز داده شود و به مسائل دیگر در این خصوص توجه نشود را نمی توان به عنوان یک کار مثبت تلقی نمود و یا اگر این افزایش خوب نیست علت آن چیست و چگونه یک برنامه کنترلی برای تعدیل آن لحاظ خواهد شد؟

البته قابل ذکر است ایشان در مورخ 26/01/97 طی یک تویت اعلام نمودند: “کاغذ در لیست کالاهای اساسی چون مواد غذایی و دارویی قرار گرفت و از تفاوت ارزی که دولت تامین می کند، برخوردار خواهد بود. برای ناشران، نویسندگان و اصحاب مطبوعات خبر خوشایندی است که دولت نیاز فرهنگی را چونان غذا و دارو برای کشور مهم و اساسی می داند[2].”

• در صفحه 11 تا 13 صرفا به تعریف (مبانی، اصول، ارزش ها و رویکردها) اکتفا شده است و این که چه کارهایی باید انجام داد، چه امکانات و منابعی لازم است، چگونه و با چه روشی باید به اهداف مطروحه در این قسمت رسید، هیچ توضیحی ارائه نشده است!
• از صفحه 14 تا 17چالش ها، مسائل مهم عرصه های فرهنگی و هنری، برنامه های پیشنهادی وزارتخانه در دولت دوازدهم و در نهایت ره آورد اجرای این برنامه احصاء شده است که در اینجا نیز صرفا به طرح مسئله و بیان تیتر راهکارها پرداخته شده و این که چگونه، با چه راه و روشی، با چه منابع و امکاناتی و در چه مدت زمانی این موارد عملیاتی خواهد شد، هیچ اشاره ای نشده است!

درنتیجه به نظر این حقیر صرفا بیان چالش ها، مشکلات، ذکر تعاریف و خلاصه گویی را نمی توان به عنوان یک برنامه ارائه نمود.

• لینک دسترسی به برنامه جناب آقای دکتر سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی:

https://www.farhang.gov.ir/ershad_content/media/image/2017/08/521710_orig.pdf?t=636379030169941764

[1] S: Strengths, W: Weakness, O: Opportunity, T: Threats

[2] https://www.farhang.gov.ir/fa/news/339246